Rak na wspak. Konferencja
8 czerwca odbyła się w siedzibie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko Pomorskiej w Wejherowie interdyscyplinarna sesja popularnonaukowa pt. „Rak na wspak motyw raka w kulturze i naturze” poświęcona m. in. ochronie raka szlachetnego na terenie Kaszub oraz kulturowym toposom i symbolice raka w muzyce, literaturze oraz malarstwie.
Rak szlachetny, któremu grozi wymarcie, dawniej licznie występował w pomorskich jeziorach i stawach dzisiaj bez systemowej, planowej ochrony gatunek ten może całkowicie wyginąć.
Podczas sesji swoje referaty zaprezentowało 6 prelegentów. Konferencję zainaugurowało wystąpienie prof. Przemysława Śmietany z Uniwersytetu w Szczecinie pt. „Rak szlachetny – klejnot kaszubskich wód. Historia, teraźniejszość przyszłość…”. Badacz od wielu lat zajmuje się restytucją raka szlachetnego czyli przywróceniu go do naturalnego, pierwotnego dla tego gatunku środowiska. Referat został zilustrowany licznymi zdjęciami oraz filmami z eksploracji badawczych. Na rzecz restytucji raka szlachetnego na Pomorzu działa także fundacja „Astacus astacus” o misji tej organizacji oraz zrealizowanych już pionierskich przedsięwzięciach na jeziorze Sominko k. Kościerzyny mówiła prezes Paulina Pinewska.
Panel konferencji związany z symboliką raka w aspekcie kulturowym rozpoczął się referatem dyrektora Muzeum -Tomasza Fopke pt. „Od raka do krokodyla- motyw zwierząt „wodnych” w pieśni kaszubskiej”. Wystąpienia to wyróżniała swoista formuła łącząca referat z wykonywaniem na żywo przez prelegenta wybranych pieśni kaszubskich. Autor wystąpienia wchodził w interesującą interakcję z uczestnikami konferencji zapraszając ich do wspólnego śpiewania znanych pieśni kaszubskich. Obraz raka w literaturze omówiła na przykładzie twórczości Gűntera Grassa dr Miłosława Borzyszkowska Szewczyk z Uniwersytetu Gdańskiego. Referat obejmował także kaszubskie wątki w biografii noblisty. Od stuleci rak inspirował także artystów malarzy, kwestię symboliki raka w niderlandzkich martwych naturach omówiła kustosz MPiMK-P Benita Grzenkowicz-Ropela. Konferencję zamykał referat Romana Drzeżdżona także z MPiMK-P pt. „Rak i świat wodny w obrzędowości i kulturze kaszubskiej”. Autor referatu podkreślił, iż rak szlachetny był nie tylko częścią eko systemu ale także ważnym elementem kaszubskiej tradycji i kultury ludowej zawartej w przysłowiach, bajkach. Rak znalazł swoje odzwierciedlenie także w nazwiskach kaszubskich takich jak „Rekowski” czy „Kreft”.
Koordynatorami zadania były: Benita Grzenkowicz-Ropela oraz Anna Kąkol.
Tekst B.G-R
Zdjęcia AK
Projekt pn. Interdyscyplinarna sesja naukowa pt. „Rak na wspak – motyw raka w kulturze i naturze” został dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku oraz ze środków Powiatu Wejherowskiego.
