Kaszubska emigracja. Sympozjum i wystawa

Akademia Pomorska w Słupsku i Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie wspólnie przygotowały niecodzienne wydarzenie, międzynarodowe sympozjum, poświęcone emigracji kaszubskiej, obejmującej swym zasięgiem Europę, Amerykę Północną, Południową, Australię i Nową Zelandię. W to działanie znakomicie wpisała się wystawa fotograficzna poświęcona życiu codziennemu kaszubskich rybaków Jones Island w USA.
Na sympozjum pt.”Emigracja kaszubska. Zjawisko. Ludzie. Ośrodki” wyniki swoich prac badawczych przedstawili:
Ks. Władysław Szulist, „Moje wrażenia z badań polonijnych”.
Krzysztof Gradowski, „Emigracja Kaszubów do Brazylii w II poł. XIX w.”
dr hab. prof. AP Adela Kuik-Kalinowska, „Z ziemi obcej na Kaszuby. Przypadek Stefana Bieszka.”
Tomasz von Piechowski, „W Niemczech też jestem u siebie. Refleksje kaszubskiego emigranta”.
dr hab. prof. AP Daniel Kalinowski, „Głodno, ale swòbódno. Figury emigracji w kaszubskiej literaturze pięknej”.
Blanche Krbechek, „Discovering Kashubian roots of Michigan immigrants”.
Stanisław Frymark, „Świadomość językowa Kaszubów w Kanadzie, USA i Nowej Zelandii”.
dr Aleksandra Kurowska-Susdorf, „Podróże genealogiczne z Kanady na Kaszuby”.

Wystąpienia referentów wywołały ożywioną dyskusję. W podsumowaniu, kierownik merytoryczny seminarium, prof. Daniel Kalinowski stwierdził, że „emigracja kaszubska to problematyka wielowątkowa, rozgrywająca się nie tylko w sferze ruchów społecznych połowy XIX wieku dostrzeżonych najpierw w Europie a potem na wszystkich kontynentach. Swoim oddziaływaniem dotyczyła w głównej mierze Kaszubów poszukujących w bogatszych krajach Europy a później świata możliwości polepszenia swej sytuacji ekonomicznej.”
Materiały przedstawione na sympozjum zostaną wydane drukiem przez wejherowskie Muzeum w 2019 r.
Dużym zainteresowaniem cieszyła się też wyjątkowa wystawa fotograficzna, prezentowana po raz pierwszy w Polsce, pt. Kaszubi z Jones Island, po której oprowadziła jej kurator Janina Kurowska.
Na wystawie udostępniono fotografie przedstawiające życie codzienne rybaków kaszubskich z Jones Island z USA, którzy przybyli tam w latach 60. XIX i późniejszych z Półwyspu Helskiego. Na urokliwych, w większości czarno-białych fotografiach, utrwalono architekturę i pejzaż wyspy z nieodłącznym widokiem łodzi i suszących się sieci. Patrząc na te fotografie odnosi się wrażenie, że w kadrze zatrzymano nie tylko wizerunki mieszkańców wyspy, wśród których odnajdujemy takie nazwiska jak : Struck, Muza, Styn, Kohnke, Bolda, Golla, Budzisz, Jeka, Kańsky, Koss ale także nastrój różnych uroczystości rodzinnych: ślubów, komunii, pikników.
Bogatą i różnorodną kolekcję 150 zdjęć, z końca XIX w aż do lat 60. XX w., pozyskano ze zbiorów Milwaukee Public Library, Milwaukee, Wisconsin, USA.
Wystawa powstała dzięki współpracy wejherowskiego muzeum z:
Paulą Kiely, dyrektorem Milwaukee Public Library,
dr Anne M. Gurnack, emerytowaną profesor Uniwersytetu Wisconsin -Parkside,
dr Aleksandrą Kurowską-Susdorf, Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia.

Koordynatorem i pomysłodawcą całego wydarzenia była Janina Kurowska.

Patronat Honorowy objął Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk.

Wydarzenia te wpisały się w rocznicę:
50-lat działalności Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
1968-2018
Te ważne dla badań naukowych działania dofinansowano ze środków: Marszałka Województwa Pomorskiego, Powiatu Wejherowskiego, Gminy Puck, Gminy Władysławowo.

Mottem i podsumowaniem sympozjum i wystawy niech będą słowa kaszubskiego poety Hieronima Derdowskiego ”Nigdze ju na swiece nie nalézesz kątka, gdze bë pò nôs Kaszëbach nie bëła pamiątka”.

Opracowali
JK/TF

Fot. Michał Hinc i Anna Kąkol.