Wystawa "Kaszubi z Jones Island" i seminarium "Emigracja kaszubska. Zjawisko. Ludzie. Ośrodki."
Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie serdecznie zaprasza do zwiedzania wyjątkowej wystawy fotograficznej pt. "Kaszubi z Jones Island".
Jones Island (wyspa Jonesa) położona jest na Jeziorze Michigan w stanie Wisconsin, w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
Rybacy kaszubscy przybyli tam z Półwyspu Helskiego w drugiej połowie XIX w. Odnajdujemy wśród nich nazwiska : Struck, Muza, Styn, Kohnke, Bolda, Golla, Budzisz, Jeka, Kańsky i inni. Po pewnym czasie mieszkańcy zostali przymusowo wysiedlani z wyspy, w wyniku przegranych procesów sądowych z właścicielem gruntu Illinois Steel Company. Ostatnim ”królem wyspy” był Feliks Struck, który opuścił ją w 1944 r.
Potomkowie kaszubskich emigrantów do dziś zachowali silną tożsamość. Spotykają się raz do roku na Jones Island w wydzielonym Parku Kaszubskim i celebrują swoją kaszubskość.
Na wystawie zaprezentowano fotografie przedstawiające życie codzienne rybaków kaszubskich z Jones Island. Na urokliwych, w większości czarno-białych fotografiach, utrwalono architekturę i pejzaż wyspy z nieodłącznym widokiem łodzi i suszących się sieci. Urokliwy jest także wizerunek niewielkiego domu Walentego Strucka, pierwszego kaszubskiego osadnika na Jones Island, który przybył tam w latach 60.XIX w.
Patrząc na te fotografie odnosi się wrażenie, że w kadrze zatrzymano nie tylko wizerunki mieszkańców wyspy ale także nastrój różnych uroczystości rodzinnych (śluby, komunie, pikniki), szkolnych i społecznych. Utrwalono wizerunki rybaków kaszubskich np. wielopokoleniowej rodziny Kossów czy Budziszy.
Bogatą i różnorodną kolekcję zdjęć, z końca XIX w aż do lat 60. XX w., pozyskano ze zbiorów Milwaukee Public Library, Milwaukee, Wisconsin, USA.
Finisaż wystawy zaplanowano na 29 września 2018 r. podczas między narodowego sympozjum pt.
"Emigracja kaszubska. Zjawisko. Ludzie. Ośrodki."
O tematyce sympozjum tak pisze jego kierownik merytoryczny dr hab. prof. nadzw. Daniel Kalinowski:
„Emigracja kaszubska to problematyka wielowątkowa, rozgrywająca się nie tylko w sferze ruchów społecznych połowy XIX wieku dostrzeżonych najpierw w Europie a potem na wszystkich kontynentach. Swoim oddziaływaniem dotyczyła w głównej mierze Kaszubów poszukujących w bogatszych krajach Europy a później świata możliwości polepszenia swej sytuacji ekonomicznej. Ich wyjazdy o kilkaset, a następnie o kilka tysięcy kilometrów od własnego domu były dramatyczne, gdyż rozdzielały rodziny i związki kulturowe. Były wszakże także szansą nie tylko na zdobywanie dóbr materialnych, ale i możliwością zmierzenia się z odmiennymi wartościami kulturowymi lub cywilizacyjnymi.
Kaszubi osiedlając się w krajach niemieckojęzycznych, Francji, USA, Kanadzie, Brazylii czy Australii, przywozili ze sobą swoje umiejętności, język, czy religię. Nowa rzeczywistość stawiała ich wśród trudnych zadań, z których wychodzili z różnymi efektami. Niektórzy wracali do ziemi ojczystej, inni wtapiali się w nowe otoczenie, gubiąc swoją tożsamość, jeszcze inni zachowywali najważniejsze składniki swych dawnych tradycji, przyjmując wszakże model społeczeństwa, w jakim się znaleźli. Każda ze wskazanych grup ma swoją własną opowieść o emigracji, w której występują konkretni ludzie, specyfika ich doświadczeń lub projekty przyszłego życia…
W dzisiejszej sytuacji zmienności postaw społecznych, wśród zjawisk niestabilnych modeli tożsamościowych okazuje się, że zarówno środowiska emigracyjne Kaszubów żyjących na obczyźnie jak i wspólnoty rodzime odwiedzające ośrodki emigracyjne mogą się od siebie wielu rzeczy nauczyć i wzajemnie wzbogacić.
Właśnie do takiego spotkania zapraszamy w gościnnych murach Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie 29 września 2018 r., o godz. 10.00, kiedy kilku zaproszonych dyskutantów z Kaszub rodzimych i Kaszub zagranicznych będzie prezentować swoje uwagi o zaskakujących drogach kaszubskiej emigracji.”
Opracowała
Janina Kurowska
